Geri kazanım katılım payı uygulaması genişliyor. Plastik poşetler için geri kazanım katkı payı (GEKAP) ödenmesine 2019’da başlandı. Son yönetmelik ile söz konusu listede yer alan plastik poşet hariç diğer kalemlerden (lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj) geri kazanım katılım payı alınmasına ise 1 Ocak’ta başlandı.
Kayseri Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (KSMMMO) Başkanı Ali Yedikaya geri katılım kazanım payının bu haliyle uygulanmasının mümkün olmadığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı; “GEKAP Beyannamesi, kurumlar vergisi mükelleflerince 29 Şubat 2020 tarihinde, üçer aylık beyan dönemine (Ocak-Mart) tabi olan diğer mükelleflerce 30 Nisan 2020 tarihinde verilecektir. 2019 yılında uygulaması başlayan plastik poşetlerden GEKAP alınması uygulaması bazı sıkıntılar yaşanmasına rağmen kamuoyu tarafından benimsenmiş ve çevre kirliliğinin önlenmesi anlamında önemli katkıların ortaya çıkmasına da imkan sağlamıştır. Lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj gibi ürünlerden geri kazanım katılım payı alınması uygulamasının nasıl yürütüleceği konusunda ise ciddi tereddütler bulunmaktadır. Konu ekonominin birçok değişik kesimini ilgilendirmekte, konunun karmaşık olması, pilot uygulama gibi bir ara geçiş uygulanmaksızın, ülke genelinde çok sayıda yeni ürün için GEKAP alınması bazı sorunlara neden olacaktır. Uygulama kapsamı onlarca yeni ürün ve milyonlarca işletmeyi ilgilendirmektedir. Bu konuda iş dünyası nezdinde yeterli farkındalık oluşmadığı açıktır.
Böylesi kapsamlı bir düzenlemeyle ilgili kuruluşların, şirketlerin ve şahısların bu kadar kısa bir zaman sürecinde karşılaşmasının doğru olmadığı kanaatindeyiz. Örneğin; eski uygulamada ücretlendirmeye tabi olmayan plastik poşetler ve diğer torbalar, 1 Ocak’tan itibaren ambalaj cinsine göre kilo bazlı olarak GEKAP’a tabi tutulmaktadır. Bu ürünler için ilgilisine göre satış noktaları, eczaneler veya kargo firmaları tarafından GEKAP beyanı yapılacaktır. Başka bir örnek vermek gerekirse, kafetarya veya kantin işleten bir kişi GEKAP mükellefi olabilir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımladığı usul ve esaslara göre, plastik veya kağıt olan tek kullanımlık bardaklarda içecek servisi yapan bir işletmeci GEKAP mükellefi olacak ve işletmesinde kullandığı bardaklar için beyan ve bildirimde bulunacaktır.
Bu yeni durum hakkında eczacı, kantin ve kafeterya işletmecilerinin ne kadar haberdar olduğu konusunda endişelerimiz bulunmaktadır. Kaldı ki GEKAP ve 2872 sayılı Kanun uyarınca çok ağır idari ve adli yaptırımlar vardır. GEKAP ödemeyenlere katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezası ile gecikme faizi verilmektedir. Bilgi ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere ise 22.109 Türk Lirası idarî para cezası kesilmektedir. Buna aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenlerin, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasının mümkündür. Kanunla yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler, kullananlarda TCK’nın belgede sahtecilik suçundan işlem yapılmaktadır. Bakanlıkla, TÜRMOB olmak üzere TÜSİAD, TOBB ve TESK ile ortak bilgilendirme ve eğitimle uygulamanın sorunsuz hayata geçirilmesi gerekir.”
(Haber:Ramazan Karakuş)
İlgili Galeriler