Avrupa Birliği, 11 Aralık 2019 tarihinde yayınladığı Yeşil Mutabakat çerçevesinde, 2030’a kadar sera gazı emisyonlarını %55 azaltmayı, 2050’de ise karbon nötr olmayı hedefliyor; karbon ayak izini en aza indirmek için ise ilave tedbirler geliştiriyor. Paris İklim Anlaşması’nı onaylayan Türkiye de, iklim değişikliği ile mücadelede öncü rolü üstleniyor. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen, yürütücülüğünü T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın üstlendiği “Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması (CityAir) Projesi”, 31 ilde yerel temiz hava eylem planlarının güncellenmesi, ulaşım, sanayi, şehirleşme ve tarım başta olmak üzere sektörel bazda hava kirliliğiyle mücadelede alınacak önlemlerin belirlenmesi ile emisyon azaltımı yol haritasının hazırlanmasını hedefliyor.
2018 yılının sonunda başlatılan proje kapsamında düzenlenen Hava Kirliliğini Önleme Çalıştayları serisinin dördüncüsü, Güney İç Anadolu Temiz Hava Merkez Müdürlüğü görev alanındaki illerden; Belediye, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ile Temiz Hava Merkezi personeli ile birlikte çok çeşitli sektörlerden kurum temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Afyonkarahisar, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Kayseri, Karaman, Konya, Nevşehir ve Niğde illerininin hava kalitesi yönetiminden sorumlu yetkililerin katıldığı çalıştayın açılış konuşmasını T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hava Yönetimi Daire Başkanı İrde Çetintürk Gürtepe yaptı.
‘’Vatandaşlarımızın temiz hava soluması için gerekli mevzuat çerçevesinde teknik çalışmaları yürütüyoruz’’
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde yürütülen hava kalitesi çalışmalarında ulusal ve uluslararası kaynaklardan faydalandıklarını söyleyen T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Hava Yönetimi Daire Başkanı İrde Çetintürk Gürtepe, ‘’Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen CityAir projesinde şehirlerde hava kalitesinin iyileştirilmesini ve kamuoyu farkındalığının yaratılmasını hedeflediklerini belirtti.
‘’Proje sona erdiğinde 31 ilin temiz hava eylem planları, elde edilen teknik verilerle güncellenecek’’
Emisyon envanteri, modelleme çalışmaları, azaltım önlemleri ve kamuoyu farkındalığı olmak üzere CityAir projesinin dört bileşenle yürütüldüğünü belirten Gürtepe; alanlarında uzman yabancı katılımcıların da desteğiyle; temiz hava eylem planlarının güncelleneceğini ve teknik veriyle desteklenen eylem planlarının yürürlüğe konulacağını söyledi.
Üç gün süren Hava Kirliliğini Önleme Çalıştayı’nda uluslararası hava kalitesi kuruluşu CITEPA (Technical Reference Center for Air Pollution and Climate Change) Genel Müdür Yardımcısı Dr. Nadine Allemand, CITEPA Hava Kirliliği Azaltım Stratejileri Birimi Başkanı Dr. Natalia Sirina-Leboine, CITEPA Ulaştırma ve Hareketlilik Birimi Başkanı Dr. Irving Tapia-Villarreal ve CITEPA Tarım ve Emisyon Ticareti Planlama Birimi Proje Mühendisi Anaïs Durand hava kirletici emisyonlar ve emisyon azaltım yöntemleri hakkında kapsamlı sunumlar gerçekleştirdi.
Güney İç Anadolu Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü görev alanındaki iller için emisyon azaltımına örnek stratejilere ilişkinyapılan sunumlarda; kirletici kaynaklar ile sanayi, ulaştırma, tarım ve evsel ısınma kaynaklı hava kirliliğinin önlenmesi için atılabilecek adımlar konuşuldu. Hava kirliliğini önlemek için T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar ile uluslararası düzeyde gerçekleştirilen projelerin çıktıları tartışıldı.
Güney İç Anadolu Temiz Hava Merkez Müdürlüğü görev alanındaki illerden Belediye ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü temsilcilerinin de katıldığı çalıştayda, hava kalitesi yönetiminde belediyeler ve ilgili paydaş kurumların teknik bilgi ve idari kapasitelerinin artırılması sağlandı.
Hava Kirliliğini Önleme Çalıştayları serisinin dördüncüsünde, her günün sonunda Kayseri özelinde hava kirleticileri ve alınması gereken önlemler tartışıldı. Kayseri Büyükşehir Belediyesi ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nden temsilcilerin söz aldığı son bölümün ardından Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması (CityAir) Projesi uzmanları, Kayseri’nin emisyon azaltım önlemlerine ait sorularını yanıtladı.
CityAir Projesi hakkında
Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilen CityAir Projesi, Türkiye’de 31 ilin hava kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla yürütülüyor. Proje kapsamında, hava kalitesinin belediyeler, karar vericiler, çocuklar, kadınlar ve toplumun farklı seviyelerinde anlaşılması ve bu konuda farkındalığın artırılması konusunda çalışmalar yapılıyor.
Projede yer alan iller; Aydın, Denizli, İzmir, Manisa, Muğla, Uşak, Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye, Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Sivas, Tokat, Afyonkarahisar, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Karaman, Kayseri, Konya, Nevşehir ve Niğde.
Projenin hedefleri
Kurumlarda hava kalitesi konusunda teknik ve idari karar verme kapasitesinin artırılması amacıyla yola çıkılan projede belirtilen 31 ilde yerel temiz hava eylem planının güncellenmesi, ulaşım, sanayi, şehirleşme ve tarım başta olmak üzere sektörel bazda hava kirliliğiyle mücadelede alınacak önlemlerin belirlenmesi ve emisyon azaltımı yol haritasının hazırlanması hedefleniyor. Hava kirliliğinin belirli eğitim faaliyetleri yoluyla önlenmesi amacıyla 31 şehirdeki nihai faydalanıcı personele yönelik düzenlenecek hava kalitesi modelleme ve envanter eğitimleri ile çalıştayları ve saha ziyaretleri yerel personelin eğitilmesinde büyük önem taşıyor.